2e Mahler met Orchestre de Paris

[KrisG]

Ik ben het gisterenavond een beetje ver gaan zoeken, maar voor één van mijn lievelingssymfonieën mag dat wel eens. Het Orchestre de Paris speelde de 2e Symfonie van Mahler met Daniel Harding als dirigent. Het was ook een eerste kennismaking met de nieuwe zaal Philharmonie de Paris. Maar het is toch een zwaar tegenvallende avond geworden. Grootste boosdoener hierin waren 2 constant babbelende en lawaaimakende koppels net achter ons. Toen het me toch wat te erg werd even “ssst” gedaan, ik kreeg erna al een tik op mijn schouder met de vraag (op een alles behalve aangename toon) of we er echt zoveel last van hadden en dat ze toch stil aan het babbelen waren, het resultaat laat zich raden : de koffieklets ging gewoon verder : vreselijk gewoon. Eigenlijk is het ontwerp van de zaal ook gewoon fout, we zaten achteraan in de parterre en die wordt op het einde gewoon vlak met een lange uitloop waar ze gewoon wat losse stoelen hebben geplaatst zonder zicht, vandaar kwam ook een pak lawaai, maar dat is het voor een deel toch gewoon uitlokken vind ik. Over de akoestiek valt ook wel iets te zeggen jammer genoeg, deze was echt niet mijn ding : zeer ruimtelijk en met zeer veel galm, deed me denken aan de akoestiek van een smalle en hoge kathedraal. Bij een paar luide passages die plots overgaan in stilte had je soms een echo die nog 2 à 3 keer over en weer ging. Als je het met Bozar vergelijkt zaten we ongeveer op de laatste rij van de Corbeille of eerste rij 1e balkon qua afstand tot het podium en het geluid voelde hier aan alsof we in Bozar op de laatste rij van het 2e balkon zouden gezeten hebben. Na de climax in het 3e deel was er een hoorapparaat dat in overdrive is gegaan, en dat gaf een soort krekelachtig geluid voor de rest van het concert, en dit met een paar serieuze pieken in, zelfs de muzikanten keken in de zaal als reactie hierop.

De uitvoering werd met een zware bezetting gespeeld : 18 1e violen en 10 contrabassen heb ik bij de strijkers geteld. Bij de kopers waren ze maar liefst met 7 trompetten, dan vond ik het wel wat bizar om de 1e hoorn niet te verdubbelen. Zeker met die zeer ruimtelijke akoestiek bleken 6 hoorns ook wat aan de magere kant. Het orkest heeft echt wel heel goed gespeeld maar ik heb wel wat bedenkingen bij de dirigent. Hij begon nochtans goed met een uitstekend 1e deel. Het 2e deel, dat toch wel het minste is van deze symfonie was echt niks, nu ja : het is ook maar heel zelden dat een dirigent hier echt iets weet van te maken, daar had ik nog vrede mee. Het 3e deel was echt veel te snel gespeeld : alle effecten en overgangen gingen hierdoor de mist in en er kon ook geen spanningsboog opgebouwd worden.

Het Urlicht werd schitterend gezonden door Wiebke Lehmkuhl : een volle stem met een duidelijke articulatie en mooie projectie, ze werd ook schitterend begeleid door de trompetten en de hoorns, dat was even genieten. De uitspatting van de decibels die hier direct op volgt was wat aan de stille kant en kwam ook te traag op gang. In het 5e deel wel mooie dingen gehoord, maar de zaal bleef veel te rumoerig. Het trommelgedeelte was fantastisch uitgewerkt : zeer intens en intelligent aangepakt door de dirigent : hij heeft de maten hier drastisch vertraagd zodat er ruimte en tijd kwam om het goed op te bouwen : zeer indrukwekkend, de overgang net erna was dan weer iets te mak. Niet alles is goed uit de verf gekomen, hij is ook tijdens dit deel blijven versnellende tempo’s kiezen en dan durft deze symfonie wel snel de mist in gaan. De inzet van het grote koor (met een 100-tal) was prachtig, maar werd overstemd door het hoorapparaat. De sopraan Christiane Karg kwam echt zwak voor de dag. Dat bleek ook in het duet met de alt waarbij ze volledig overklast werd. Ik vind het altijd super als de sopraan er nog even kan bovenuit komen als het koor richting volle kracht gaat, maar dat zat er hier echt niet in. De coulissen kopers zijn daar gebleven, en dat was toch wel een blunder. Ik geef toe dat mocht je het met deze bezetting en kracht in Bozar hebben gespeeld mijn trommelvliezen er waarschijnlijk wel aan waren, maar de Philharmonie vraagt echt een veel zwaardere bezetting om hetzelfde effect te creëren. Dus de slotmaten misten net dat tikje ultieme kracht en doordat het aan de snelle kant bleef is de opbouw er ook nooit volledig uitgekomen. Het was wel de eerste keer dat ik het met een groot orgel heb gehoord en hierdoor werd het bijna een ander stuk. De allerlaatste maten heeft hij er ook doorgejaagd zodat het wel een abrupt einde werd in plaats van een mooi uitgewerkte climax.

Het wil de laatste tijd dus maar niet lukken om eens een topuitvoering van dit werk te horen, in een stille zaal kan dit nochtans tot een soort buiten dimensionaal ultiem genot leiden, en hiervoor ga je toch naar een concert, niet om je anderhalf uur te zitten ergeren. Het was wel stukken beter dan de uitvoering met Edo de Waard en deze daarvoor met Lille. Gelukkig is de rest van onze trip naar Paris goed meegevallen, want de hoofdreden van ons bezoek is een zware domper geworden.

PS : op een Frans forum toch ook wat wisselende commentaren gevonden, en mensen met ervaring in dit stuk vonden toch dat er iets miste en dat de aanpak van de dirigent toch niet zo super was

[Razin]

Bijzonder jammer Kris!Ik neem aan dat je niet alleen voor dat werk dat hele eind daar naar toe bent gegaan?Het zou natuurlijk een giga beleving moeten zijn.De laatste keer dat ik het hoorde was in Amsterdam met een jeugd orkest zelfs met voorprogramma en dat op een dinsdagavond je snapt ik was niet vroeg thuis en had denk ik de laatste sprinter naar Rotterdam gehaald.Wel erg genoten toen.Ik zal de concerten in Nederland voor je in de gaten houden maar Mahler beleef je het beste in het Concertgebouw als ik zo vrij mag zijn.